Gönguferð undir Vogastapa

Fræðst um bæinn á Brekku undir Vogastapa

Fimmtudaginn 27. júní efndu Sögu- og minjafélagið í Vogum og Reykjanes UNESCO Global Geopark til gönguferðar í Vogum. Það voru liðlega þrjátíu manns sem mættu og tóku þátt, þrátt fyrir rigningarsudda. Ferðinni var heitið að Brekku undir Vogastapa, þar sem búið var í tæp 100 ár, fram til byrjunar 20. aldar. Gangan hófst við Stóru-Vogaskóla, undir öruggri leiðsögn Hauks Aðalsteinssonar. Á leiðinni var m.a. staldrað  við rústir Stóru-Voga, sem talið er að hafi verið fyrsta steinsteypta íbúðarhúsið sem reist var á Suðurnesjum. Áfram var haldið eftir góðum göngustíg sem umlykur byggðina í Vogum, og staldrað næst við upplýsingaskiltið um Sæmundarnef. Þar var drepið á útgerðasögu, einkum árabátaútgerð, sem var fyrirferðamikil í Vogum á öldum áður. Vogavíkin var gjarnan kölluð Gullkistan, svo fengsæl voru fiskimiðin þar. Þá var haldið sem leið liggur eftir fallegri svartri sandfjöru austan við Hvammsgötu. Þar í fjöruborðinu má m.a. sjá leifar af mógröfum. Þessu næst var staldrað við á s.k. Kristjánstanga, sem er innst í Vogavík. Haukur leiðsögumaður sagði þar einnig frá útgerðarsögunni, en á þessum slóðum stóðu m.a. salthús til fiskverkunar á 19. öld. Áfram var haldið og stefnan nú tekin að Brekku undir Vogastapa. Háfjara var, sem gerði hópnum kleift að ganga á sléttum sandbotninum, í stað þess að klöngrast eftir þýfðu landslagi í brekkurótunum. Í sandinum mátti sjá litla hrauka, sem eru eftir fjörumaðka sem þarna þrífast. Maðkarnir voru fyrr á tímum tíndir og nýttir til beitu á línu. Þessu næst var komið að rústum Brekku, eins þriggja býla þar sem heilsársbúseta var undir Vogastapa. Haukur sagði frá lífi fólksins á þessum slóðum, þegar mest var bjuggu um 30 manns á þessum stað, á þremur býlum. Gengið var um svæðið og rústir fleiri býla skoðaðar, og drepið á útgerðasögunni. Því næst var haldið til baka sömu leið, eftir vel heppnaða ferð. Tveimur tímum eftir brottför komu göngumenn sælir og glaðir til baka að Stóru-Vogaskóla, en eilítið blautir og hraktir. Vel heppnuð ferð í alla staði, og þátttakan góð.