Fundur var haldinn í umhverfisnefnd miðvikudaginn 26. mars 2008 kl. 17 í Iðndal 2.
Mætt voru: Guðbjörg Theodórsdóttir, Eric dos Santos, Margrét Ingimarsdóttir, Svanborg
Svansdóttir og Þorvaldur Örn Árnason sem jafnframt ritar fundargerð í tölvu. Gestir voru
Aron Jóhannsson, Inga Rut Hlöðversdóttir og Róbert Ragnarsson.
Þetta er þriðji fundurinn árið 2008.
Dagskrá:
1. Sorphirða, flokkun, endurvinnsla og eyðing. Hvað er framundan? Hvað er hægt að
gera til að draga úr brennslu og urðun óflokkaðs úrgangs? Aron Jóhannsson,
framkvæmdastjóri Kölku og Inga Rut Hlöðversdóttir, fulltrúi Sveitarfélagsins Voga í
stjórn Kölku, komu á fundinn.
Rætt var um eignarhald á Kölku og hugsanlega hlutafélagavæðingu, Reykjanesbær vill
breyta henni í hlutafélag en hin sveitarfélögin eru tregari. Við þurfum að bæta
fjárhagsstöðuna. Það kom of lítið fjármagn í upphafi, 50.000 frá sveitarfélögunum í
heildina af tæpl 900 milljóna stofnkostnaði.
Spurt var um hugsanlega kurlun trjágreina. Kalka hefur safnað trjágreinum úti á Bergi
og kurlað þar, leigt kurlara. Engin ásókn í kurlið þar, en það er blautt, geymt úti.
Kornflexkassa á að setja með fernum. Lítil söfnun á ferlum af Suðurnesjum, fara bara
nokkur tonn inneftir á ári. Allt sem er flokkað fer inneftir, en því sem er skilað
óflokkuðu eru brent. Ruslpóstur er t.d. 175 kg. á heimili á ári. Starfshópur er að
störfum um að úrvinnslusjóður taki skilagjald af pappír.
Þjálfun starfsmanna: Farið í gegnum ferlið þegar menn eru ráðnir. Það er lítil
starfsmannavelta.
Við í Vogum gætum fengið aukaopnun gámaplansins í hreinsunarviku ef beðið er um
það með fyrirvara.
Framtíðin: Sorpeyðingarstöðvar á SV horni hafa með sér samstarf um að taka saman
upplýsingar um magn ýmissa úrgangsflokka sem komu út í skýrslu fyrir ári.
Samningur við Ísl. Gámafélagið um sorphirðu á Suðurnesjum rennur út 2009.
Æskilegt væri að öll sorpsamlögin samræmi flokkunaraðferðir. Gæti verið komin
lífræn tunna hér upp úr 2011, værum þá komin með jarðgerðarlausn.
Hugmyndir eru um að byggja stóra brennslustöð á SV-landi og stóra jarðgerðarstöð.
Inga og Aron hafa bæði kynnt sér sorpmál erlendis.
Inga og Aron yfirgefa fundinn.
Svanborg mætir á fundinn kl. 18.20
2. Athugun á hagkvæmni lestarsamgangna. Erindi frá Bæjarráði, en sveitarfélagið er beðið um
umsögn um þingsályktunartillögu.
Umhverfisnefnd kýs að tjá sig um tillögur um lestarsamgöngur milli
Keflavíkurflugvallar og Reykjavíkur. Nefndin fagnar því að kannað verði til þrautar
hvort hagkvæmt verði að koma á lestarsamgöngum milli höfuðborgarinnar og
millilandaflugvallarins í framtíðinni ef það mætti verða til að stytta ferðatíma, draga úr
mengun og spara orku.
Lestarsamgöngurnar myndu nýtast íbúum okkar sveitarfélags ef stoppistöð verður á
móts við þéttbýlið í Vogum. Íbúum fjölgar hér ört og verður æ meiri þörf á bættum
almenningssamgöngum við höfuðborgarsvæðið, Reykjanesbæ og Keflavíkurflugvöll.
Reykjanesbraut liggur eftir endilöngu landi sveitarfélagsins og aðeins í u.þ.b. 1 km
fjarlægð frá þéttbýlinu í Vogum. Umferð um Reykjanesbraut hefur aukist mjög með
tilheyrandi mengun. Væntanlega myndi heldur draga úr mengun ef hluti flutninganna
færu fram með rafdrifnum lestum.
Umhverfisnefnd telur eðlilegt að lestarsporið liggi samhliða Reykjanesbraut, og eins
nálægt henni og hægt er öryggisins vegna, til að nýta landið sem best og spilla sem
minnst útsýni af brautinni.
Þess verði gætt að ekki stafi hætta af lestarsamgöngunum fyrir umferð á akvegum,
reiðleiðum, göngu- og hjólreiðaleiðum.
3. Umsögn nefndarinnar um áfangaskýrslu aðalskráningar fornminja í Vogum, en hún
hefur áður verið lögð fram í nefndinni.
Fornleifastofnun Íslands skráði fornleifarnar og gerði skýrsluna fyrir Sveitarfélagið
Voga og vann Sólveig Guðmundsdóttir Beck verkið. Hún fór hér um Vogana sl. haust
(u.þ.b. 2 km 2 svæði). Hún byggði vinnuna á margvíslegum heimildum, m.a. þeim sem
Fornleifastofnun (Sædís Gunnarsdóttir) hafði áður safnað saman fyrir sveitarfélagið og
gefið út 2006 og ræddi auk þess við nokkra heimildarmenn, einkum Guðrúnu Lovísu
Magnúsdóttur, Ásu Árnadóttur, Magnús Ágústsson og Helga Davíðsson.
Umhverfisnefnd fagnar því að þessi fyrsta áfangaskýrsla um fornminjar í
sveitarfélaginu sé komin. Gott er að fá allar þessar upplýsingar og ekki síður
grunnteikningar og ljósmyndir af mörgum rústanna, GPS staðsetningu þeirra og að fá
þær settar inn á kort (loftmynd).
Þorvaldur bað nokkra sveitunga í Vogum að líta gagnrýnum augum á skýrsluna,
einkum á þau svæði sem þeir þekkja best, auk þess að fara sjálfur í gegnum hana.
Þannig hafa þegar fengist margar athugasemdir og leiðréttingar sem verða þær sendar
Bæjarstjóra sem kemur þeim til útgefanda. Ef fleiri athugasemdir koma fram ber að
koma þeim til umhverfisnefndar eða beint til Fornleifastofnunar, þó síðar verði.
Nokkrar af villunum virðast vera ættaðar úr örnefnaskrám (t.d. um Hofhól,
Þvottakonunef, staðsetningu Eyrarkots og nafnið Fúlabryggja).
Í skýrslunni eru skráðar 155 af þeim u.þ.b. 1500 fornleifum sem búast má við að sé að
finna í sveitarféaginu. Þó verið sé að skrá Vogajarðir í þessum áfanga er því verki ekki
lokið, m.a. er eyðibyggðin undir Vogastapa eftir. Áður hafa verið vettvangsskráðar
fornleifar í Grænuborgarhverfi og sumarbústaðahverfi í Hvassahrauni, samtals 116
forneleifar.
Verkið er rétt að byrja og næstu áfangar þurfa að vera stærri en þessi. Í samningi
sveitafélagsins og Fornleifastofnunar er gert ráð fyrir að skrá 200 fornleifar á ári og
hægt að flýta áföngum ef fjárhagsáætlun sveitarfélagsins leyfir. Mikilvægt er að hraða
skáningu minja sem sjórinn er að eyðileggja og að nýta sér ómetanlega aðstoð aldraðra
heimildarmanna með an þeir hafa heilsu til. Aðstoð þeirra er sérstaklega mikilvæg við
að staðsetja skráðar fornminjar og örnefni.
Gamlar ljósmyndir gætu auðveldað þessa vinnu. Til eru myndir frá Þjóðminjasafninu,
ættaðar frá Agli í Minni-Vogum og eflaust á fólk í fórum sínum mikið af ljósmyndum
sem fengur væri í og þarft væri að safna og skanna í tölvu.
Upplýsingar þessar verða ómetanlegar um alla framtíð og nýtast t.d. í sagnfræði,
fræðslustarfi og ferðaþjónustu og við gerð skipulagsáætlana.
Róbert mætir á fundinn.
4. Fræðsluskiltin. Beðið er eftir 2. próförk og tillögum Merkingar að burðarvirki. Málið
verður lagt fyrir skipulags- og byggingarnefnd og kynnt húseigendum í grennd þeirra
staða sem fyrirhugað er að setja þau upp.
4. Vorverk framundan.
Nefndin fór yfir drög að hvatningarbréfi sem bæjarstjóri myndi senda einstaklingum
og eigendum fyrirtækja og húsa sem ekki hreinsa til á lóðum sínum, ásamt ljósmynd
af því sem um er að ræða. Nefndin leggur til að gerðar verði lítilsháttar breytingar á
texta bréfsins.
Prófað verði að gefa fólki kost á að taka vissa staði í fóstur til að hreinsa og
hugsanlega gróðursetja, í samráði við verkstjóra umhverfisdeildar.
5. Önnur mál. Rætt var um skemmdarverk á eignum almenninnings. Fólk er hvatt til að
tilkynna til lögreglu ef það verður vitni að slíku. Einnig að við hvetjum hvert annað að
ganga vel um eignir og umhverfið í sveitarfélaginu.
Fleira ekki gert og fundi slitið kl. 20.40.